In het oosten van Zambia hebben achttien families een goedkope, duurzame waterpomp in gebruik genomen. De pomp is gemaakt door mensen uit de buurt, opgeleid in een nieuw trainingscentrum.

Rik Haanen en Dinie Nijssen wonen in Zambia en zijn oprichters van Jacana Foundation Zambia. Jacana traint lokale mensen in het maken van betaalbare waterpompen, gemaakt van lokaal staal, autobanden en touw. Door deze simpele werkwijze zijn er in vier jaar tijd 355 pompen geïnstalleerd in regio’s van Chipata en Lundazi. Beide gebieden hebben een trainingscentrum waar ondernemers trainingen volgen. Na de trainingen is het de bedoeling dat ze hun eigen inkomen verdienen door putten te boren, waterpompen te maken en deze te plaatsen.

‘’We kijken vooral of mensen gemotiveerd zijn om te leren’’, vertelt Rik. Sommigen krijgen trainingen in het lassen van pompen. Anderen leren hoe ze watergaten kunnen boren in de grond. Zij scholen zich om tot drillers.

1 pomp voor 10 huishoudens

Na de technische training van drie weken, gaan alle deelnemers in het veld ervaring opdoen. Ze plaatsen eerst gesponsorde pompen bij boeren. Dat brengt het balletje aan het rollen. De boeren redden hun oogst, de bouwers maken naam als ondernemer én buren profiteren. Een pomp helpt namelijk gemiddeld tien huishoudens. Een elfde huishouden ziet het nut ervan in en schaft een betaalbare pomp van een ‘vers’ getrainde ondernemer aan. Die pomp helpt ook weer tien andere families. Zo ontstaat er een kettingreactie die voor iedereen voordelig is.

Kettingreactie

Dit gaat zo goed dat de deelnemers van de trainingen zelfs klanten kregen uit Petauke, 200 kilometer van Chipata vandaan. Het is heel duur om telkens op en neer te reizen voor een kapot onderdeeltje. In Petauke merkte de organisatie dat de vraag naar waterpompen enorm was. Niet vreemd: in Zambia heeft 46 procent van de mensen nog steeds geen schoon water. Daarom heeft Jacana dankzij dit project een nieuw trainingscentrum gebouwd waardoor opnieuw honderden mensen toegang krijgen tot schoon water.

Er zijn nieuwe waterondernemers opgeleid die achttien pompen hebben geplaatst. Alle deelnemende families hebben meebetaald aan hun pomp en delen hun water met de buren. Zo hebben ze niet alleen zelf toegang tot schoon drinkwater, maar krijgt ook het vee en de groentetuin voldoende water.

Een mooi resultaat! En dankzij het trainingscentrum zullen in de toekomst steeds meer families op deze manier een waterpomp krijgen.

Vragen aan Rik en Jacana

‘’We hebben eerder twee trainingscentra gerund en zagen dat deze tijdsperiode genoeg is om een centrum op eigen benen te zien staan. De drie jaar heb je nodig om de fondsen bij elkaar te krijgen. Je investeert in de trainingen en zorgt voor kwaliteit, waardoor het uiteindelijk z’n vruchten afwerpt.’’

‘’We willen met name de selectie van de drillers nog beter doen. In het eerste trainingscentrum was de selectie prima, maar niet fantastisch. Het is toch beter als iedereen uit de groep zich voor de volle 100% inzet. Verder zullen we ook het proces anders ervaren. In het begin hadden we namelijk helemaal geen drillers in Zambia. Toen hebben we experts uit Malawi en Tanzania om hulp gevraagd. Maar nu zijn ‘onze’ getrainde drillers de experts en kunnen zij de mensen in het nieuwe centrum trainen. Geweldig toch!’’

‘’Het proces van mensen! Vooral bij de mensen die niet tot nauwelijks kunnen lezen en schrijven. Zij zien erg op tegen de les waarin ze kostprijzen gaan uitrekenen. Sommigen willen zelfs de rekenmachine met geen vinger aanraken. Een trainer helpt ze dan. Ze zien dat het geen magie is en veranderen helemaal van houding. Aan het einde van de dag willen ze de rekenmachine niet meer loslaten. ’Ik wil dit nog even proberen!’ Dat is echt prachtig.’’

Project in het kort