3 tips van een Ethiopische expert voor waterprojecten
Je kookt eerst een ei in een pan water. Daarna vang je het water op in de teil zodat je kunt afwassen of je handen schoonmaken. Misschien zelfs allebei, nog beter! En dat resterende water gebruik je dan om de wc door te spoelen. Met een beetje geluk kun je er tussendoor ook nog een keer groenten in wassen.
Na drie jaar in Kameroen had ik wel wat trucjes geleerd om water te besparen, maar echt wennen aan dagen zonder water is me nooit gelukt.
Uren lopen voor water
In mei waren mijn collega Linda en ik op dienstreis in Ethiopië. Getriggerd door mijn ‘waterervaringen’, wilden we graag een waterproject bezoeken. We kregen de kans om een bezoek te brengen aan twee waterpompen op het platteland. Deze zijn aangelegd door The Well in Action in samenwerking met Stichting KAP en Wilde Ganzen.
Bij aankomst zien we al ver voor we de pomp een lange rij knalgele jerrycans. Mensen wachten geduldig op hun beurt. Je zou denken: dat kost veel tijd. Maar de dorpelingen vertellen dat ze vroeger, zeker in het droge seizoen zoals nu, juist uren moesten lopen om water te halen. Gelukkig kon men met ezels en dromedarissen wel voor meerdere dagen water halen, maar toch… Dat water was vies en raakte bovendien steeds meer vervuild door een textielfabriek in de buurt. Nu kan het water veel dichterbij gehaald worden en is het schoon. Het bespaart veel tijd, kinderen komen op tijd op school, vrouwen hebben meer tijd om op het land te werken en veel minder mensen zijn ziek.
Drie tips van de expert
Mesfin Meheretu werkt al meer dan vijf jaar bij The Well in Action als WASH expert. Hij heeft drie tips voor waterprojecten;
1) Werk samen met de overheid en de gemeenschap
Het zorgen voor schoon water is de taak van de overheid. Maar vaak zijn de budgetten ontoereikend. The Well in Action werkt nauw samen met de lokale waterbureaus van de overheid om te bepalen waar een pomp geslagen gaat worden. Hierdoor kunnen ze ook profiteren van de technische kennis van de overheid. Daar werken bijvoorbeeld ingenieurs die bedreven zijn in het onderzoek naar de beste boorplekken.
Het samenwerken met de gemeenschap en met de overheid is vooral belangrijk voor de lange termijn.
Niet alleen de overheid is belangrijk, ook de gemeenschappen zelf. Mesfin vertelt dat er een locatie voor een pomp was gekozen, maar dat de dorpelingen het daar niet mee eens waren. De bewoners van twee dorpen zijn toen samengebracht en hebben uiteindelijk een andere plek voor de pomp gekozen zodat meer mensen konden profiteren. De eerste locatie was in hun ogen te dicht bij een al bestaande pomp.
Het samenwerken met de gemeenschap en met de overheid is vooral belangrijk voor de lange termijn. Zij zorgen samen voor het onderhoud. De gemeenschap, via het watercomité, voor het kleine onderhoud. Grote problemen worden door de overheid aangepakt.
2) Zorg dat het water comité is gevormd voor je begint
Een watercomité beheert en onderhoudt de pomp. Ook int het comité de inkomsten en zorgt zij ervoor dat de bron niet uitdroogt door hem niet 24 uur per dag open te stellen. In Ethiopië is de regel; voor de overheid (en dus The Well in Action) een pomp kan slaan, moet de dorpsgemeenschap een watercomité hebben gevormd.
Mesfin benadrukt dat het belangrijk is om de gemeenschap zelf hun vertegenwoordiging te laten kiezen en de taken te laten verdelen; voorzitter, penningmeester, etc.
Het eerste wat het pas gevormde watercomité doet, is het openen van een bankrekening. Hier worden de inkomsten van de pomp op gestort zodat er geld in kas is voor klein onderhoud en op de langere termijn zelfs voor uitbreiding. Het watercomité kan het bankboekje laten zien en precies aantonen hoeveel geld er is. Dit zorgt voor transparantie naar de gemeenschap.
3) Laat de gemeenschap een bijdrage leveren
Vaak zeggen organisaties: ‘De mensen zijn zo arm, zij kunnen echt niks bijdragen’. Mesfin vindt het belangrijk dat de gemeenschappen juist wel zelf een bijdrage leveren. De Ethiopische overheid vraagt van de gemeenschappen dat ze een kleine honderd euro bij elkaar brengen voor de start van het project. Dit is een bedrag wat te realiseren is, maar waarvoor men wel moeite moet doen. Zo blijven de gemeenschappen over die echt gemotiveerd zijn en dit komt de lange termijn van het project ten goede. Is de pomp eenmaal functioneel, dan betalen mensen ongeveer 4 cent voor een jerrycan van 25 liter water. Dit geld is bestemd voor onderhoud van de pomp.
Mesfin is ervan overtuigd dat deze tips zorgen voor betere projecten op de lange termijn. En omdat hij water ziet als de bron van leven, ook voor een beter leven voor de dorpsbewoners. Nu en in de toekomst!