Projecten uitvoeren in een conflictgebied: drie uitdagingen en tips

Door Esly van Dam

Esly van Dam werkt als Adviseur Projecten bij Wilde Ganzen en is gespecialiseerd in vrijwilligerswerk. Ze gaat graag met particuliere initiatieven en hun partners in gesprek over lokaal eigenaarschap en hoe organisaties samenwerken.

Meer van Esly Esly van Dam

Overal in de wereld zijn initiatieven in conflictgebieden. Vandaag is het conflict in Ethiopië, morgen kan het weer ergens anders uitbarsten. Wat betekent dit voor jouw project? Hier sprak ik over met negen partners van Wilde Ganzen die actief zijn in Ethiopië.

Voor mij als adviseur projecten heel interessant, maar ook heel confronterend. Ik heb een aantal jaar in de Engelstalige regio van Kameroen gewerkt, waar de ‘Anglophone Crisis’ (wat mij betreft burgeroorlog) enkele maanden voor ik terugkwam naar Nederland begon.

Uitdagingen en problemen

Wat zijn nu drie uitdagingen waar Particuliere Initiatieven tegenaan lopen bij het werken in een land met oplopende conflicten? En hoe ga je daarmee om? Ik geef graag een paar tips en suggesties.

  • Je kunt het land en dus je partners niet bezoeken.

Dat betekent dat je veel op afstand moet doen en niet eens even letterlijk de koppen bij elkaar kan steken.

Maar, misschien biedt dit ook wel kansen? Je kunt aan je lokale partner heel goed uitleggen dat je nu niet kunt komen, en dat ze zelf aan de slag moeten. Via Change The Game Academy kunnen de partners twee cursussen doen, maar er staan ook allerlei gratis toolkits op de website. De lokale fondswerving kan ook een impuls krijgen wanneer mensen in bijvoorbeeld de hoofdstad maar afkomstig uit een getroffen regio graag willen bijdragen aan het wederopbouwen van scholen, ziekenhuizen of waterputten.

  • Je maakt je zorgen

Om de mensen die je er kent, en zij maken zich zorgen om hun familie. Je partner zit misschien wel zelf in een veilige regio, maar als zij familie hebben midden in het conflict, dan zorgt dat natuurlijk voor spanning. De particuliere initiatieven in de meeting gaven aan dat zij juist nu in deze tijden vaker contact opnemen met hun partner in Ethiopië, gewoon om even een luisterend oor te bieden en er voor hun partner te zijn.

‘Hi Esly, I just wanted to let you know I was kidnapped, but I am released again. Hope you are fine, bye!’

Voor mij is dat heel herkenbaar. Ik was net terug in Nederland toen ik een appje kreeg van een goede vriend in Kameroen; ‘Hi Esly, I just wanted to let you know I was kidnapped, but I am released again. Hope you are fine, bye!’. Dan komt een conflict zevenduizend kilometer verderop ineens je huiskamer in!

Het is dan ook heel waardevol, zo gaven ook de aanwezigen in de bijeenkomst aan, om binnen Nederland contact met elkaar te hebben en eventuele zorgen, maar ook mogelijkheden, met elkaar te delen.

  • Wat gebeurt er écht?

Media zijn niet altijd betrouwbaar, en je weet niet of de mensen die je kent erg voorzichtig zijn. Een van de deelnemers aan de sessie zei hierover dat hij altijd lange epistels kreeg van zijn contactpersoon, maar dat de updates nu bestaan uit; ‘het gaat goed’.

Ook dit herken ik helemaal. Toen het conflict in Kameroen net begon zat ik in Yaounde, en mocht ik werken vanuit het Nederlands consulaat. De enige manier waarop zij wisten wat er speelde in de conflictregio, was doordat ik in de ochtend mijn vrienden en collega’s daar belde of appte voor een update. In de lokale media was al helemaal geen aandacht voor het conflict. Eenmaal terug in Nederland kreeg ik ongeveer 5 maanden na de eerste schermutselingen een mail van Buitenlandse Zaken dat reizen naar de regio werd afgeraden…

Praktische oplossingen

Het kan helpen om gebruik te maken van Whatsapp voor communicatie met je partner. Dit is encrypted waardoor het beter beveiligd is dan email (wat zo open is als een postkaart).

Wat mij ook helpt is het instellen van een Google Alert. Zo krijg ik wekelijks nieuws uit Kameroen. Soms van min of meer onduidelijke Nigeriaanse kranten, soms analyses van The Guardian of artikelen van Al Jazeera of Deutsche Welle. Vanuit Ethiopië krijg ik ook regelmatig officiële overheidsberichten. Natuurlijk is niet al deze informatie even betrouwbaar (of relevant). Maar door verschillende artikelen te lezen, krijg ik wel een beter beeld.

Tot slot, wat doet Wilde Ganzen behalve meeleven? Noodhulp steunen we niet, maar we helpen graag mee aan wederopbouw! Dus willen je partner en jij graag een school herbouwen die is verwoest of een tent plaatsen bij een ziekenhuis zodat de zorg door kan gaan tot het gebouw is opgeknapt? Of willen jullie (binnenlandse) vluchtelingen helpen om hun leven weer op te bouwen? Neem dan contact met ons op, we denken graag mee.